Një enigmë e shpeshtë e prindërve lidhet me paradoksin e empatisë: a duhet një prind të vihet në vendin e fëmijës dhe të përputhet me emocionet e tij, apo duhet të qëndrojë disi më i shkëputur emocionalisht për të ofruar ngushëllim dhe mbështetje?
Empatia, një ndërveprim kompleks i instinktit dhe sjelljes së mësuar, zë një vend kryesor në edukimin e të vegjëlve. Është një aspekt themelor i lidhjes me ta. Megjithatë, stresi i vazhdueshëm me të cilin përballen shumë prindër në ditët e sotme mund të mjegullojë këtë lidhje empatike.
Ndjenja e thellë e empatisë është natyrshëm e rrënjosur tek prindërit kur bëhet fjalë për fëmijët e tyre. Fëmijët e ndajnë dhimbjen me prindërit dhe prindërit kënaqen me lumturinë e fëmijëve. Megjithatë, rregullat e ashpra të jetës moderne, ia zbesin disi ngjyrën kësaj empatie të lindur. Pra, edhe pse empatia është pjesë e ADN-së prindërore, vlen të rishikohen parimet e saj thelbësore, në mënyrë që shfaqja e empatisë të marrë formë më të plotë.
- Dëgjo më shumë, fol më pak: Angazhohu plotësisht në të dëgjuarit aktiv, duke u fokusuar në atë çka fëmija thotë.
- Reflekto atë që dëgjove me saktësi: Përsërite atë që dëgjove duke përdorur të njëjtat fjalë që përdori fëmija ose duke parafrazuar përafërsisht.
- Krijo hapësirë për emocionet. Lejo hapësirë që fëmija të shprehë emocionet e veta, sado intensive të jenë ato. Kjo mund të realizohet duke përdorur heshtjen kur fëmija ka shpërthimet e veta emocionale. Është e rëndësishme që prindi të mos bjerë pre e nevojës së menjëhershme për ta bërë fëmijën të qeshë, si dhe të mos minimizohen ndjenjat e fëmijës. Çdo emocion meriton të përjetohet!
- Kujdes me mënyrën se si shprehesh: Në vend që t’i tregosh ti fëmijës se çfarë po ndjen ai, është më mirë të përdoren shprehje si “Mua më duket sikur…” ose “Me ça po kuptoj unë…”
- Njih dhe prano emocionet e fëmijës: Edhe nëse mendon që emocionet e tij nuk janë në proporcion me situatën, trego që e kupton: “Duket sikur po ndjen shumë dhimbje” ose “Faleminderit që po i ndan emocionet e tua me mua”.
- Bëj një hap drejt botës së fëmijës: Provo ta imagjinosh botën nga perspektiva e të voglit, me emocionet e tij dhe stadin e tij zhvillimor.
Paradoksi: Janë dy qasje në veçanti që ofrojnë një perspektivë unike mbi empatinë:
- Një profesionist prindërimi sugjeron që prindi duhet të pasqyrojë fytyrën, zërin dhe intensitetin emocional të fëmijës duke i dhënë atij siguri që emocionet e tij po kuptohen. Këtu kemi të bëjmë me një balancë delikate të pasqyrimit ku fëmija nuk ngarkohet më shumë.
- Një tjetër profesionist prindërimi sugjeron që prindi duhet të qëndrojë i qetë kur fëmija qan me të madhe. Prindi menaxhon të qetësojë veten, e si rrjedhojë i pason edhe fëmijës një ndjenjë qetësie, i cili arrin të qetësohet po ashtu.
Të dyja këto qasje mund të duken kontradiktore, por në thelb kanë të njëjtin mesazh: “Unë jam këtu, ti nuk je vetëm dhe unë po të dëgjoj.” Dy qasjet e komunikojnë mesazhin në mënyra të ndryshme, një përmes pasqyrimit dhe tjetra përmes projektimit të qetësisë dhe sigurisë.
Zgjedhja e qasjes së duhur: Cila qasje është më e mira?
Përgjigja qëndron në eksperimentimin me të dyja metodat. Nëse zakonisht je më i/e prirur të zgjedhësh ruajtjen e qetësisë, provo të bësh një hap pas dhe të reflektosh përpara se të japësh mbështetje emocionale. Ofro validim dhe hapësirën e nevojshme që fëmija të shprehë plotësisht emocionet.
Nga ana tjetër, nëse je më i/e prirur të pasqyrosh dhe të rezonosh emocionet e të tjerëve, konsidero të ofrosh një qasje më qetësuese. Ofro ndjesinë e sigurisë dhe pranisë: “Jam këtu, është gjithçka në rregull”. Kjo nuk do të thotë që ti po i injoron emocionet, por që po ofron një rrugë drejt qetësimit.
Empatia është një mjet i thellë dhe i ndryshëm në mënyrën e prindërimit. Duke eksploruar këto aspekte të ndryshme të empatisë, mund të gjeni ekuilibrin që funksionon më mirë për ju dhe fëmijët tuaj, duke krijuar lidhje dhe mirëkuptim më të thellë në proces. Mënyra se si e shprehni empatinë është një rrugëtim që ia vlen të bëni, duke ofruar një mënyrë të fuqishme për t’u lidhur me fëmijët tuaj dhe për të ushqyer mirëqenien e tyre emocionale.